Net terug uit Zweden en het is weer eens tijd om het kunstaasrek in te duiken. In dit geval letterlijk want een deel van het kunstaas moet terug de rekken in. Dat rek moet trouwens weer wat uitgebreid worden want er is nog wel het een en ander bijgekomen.
Tekst en foto’s: Frans Oomen
Dit jaar was ik 2 weken in Zweden. De eerste week met vismaten Tim, Steve en Tom. De tweede week ben ik gebleven samen met Tim in een ander gebied. Simpel was het niet dit jaar en dat hoorde je ook van andere vissers. Er was ook nog wat gedoe op de terugweg met de boottrailer dus al met al weer een hele ervaring.
Het schrijven van dit soort stukjes gaat gewoon door en ik ben op het moment dat dit uitkomt al 2 delen verder maar het ontbreekt gewoon aan tijd om het even tussendoor te doen. Ik wilde deze keer een plug bespreken maar die komt later wel. Laten we voor nu eens even naar een leuke jerkbait gaan kijken.
De Smity Mercer Creek.
Een van de eerste jerkbaits die ik uit de VS liet komen was de Smity Mercer Creek. Ik bestelde een keer of 5 per jaar bij Rolie and Helen’s muskie shop toen dat nog leuk was. Van allerlei spullen liet ik overkomen want de keuze was reuze. Zo ook dus dit jerkbaitje. Het formaat en de vorm spraken me wel aan.
Begin jaren 2000 was het vooral experimenteren. De grote blokken hout zoals die van Cobb’s waren iets te groot voor mijn doen. Ik schreef in mijn stukje over de Buster jerk al dat dat formaat de norm was in die periode. Met bijbehorende hengels en reels. Verschillende andere modellen jerkbaits werden geprobeerd en deze was daar een van.
Deze jerkbait is een klassiek model en gebaseerd op de originele houten Striker van Dick Gries. Opvallend is dat in de VS deze bouwvorm met het oogje boven op de neus eigenlijk heel weinig voorkomt. In Nederland zie je onder de zelfbouwers juist vooral dit soort varianten.
Sigaarvormige jerkbaits zoasls de TNT undertaker, de Eddy bait of de Reefhawg vind je hier dan weer amper. Het heeft er denk ik mee te maken ook dat hier niet veel met hout gewerkt wordt. Ik denk dat de Nederlandse modellen vooral gebaseerd zijn op een het succes van jerkbaits van Eric de Lange en Rob Kraaijeveld, die ik op dat vlak nog steeds tot de allerbeste reken.
In de muskiewereld waar dit spul vandaan komt zag ik een verschuiving naar hele grote spinners en groot rubber ontstaan dus na verloop van tijd werden jerkbaits vanuit de VS minder populair. Buiten de klassiekers zoals de Suick, Bobbie, Hellhounds en de Phantoms zijn er niet zoveel populair meer. Het zijn de bouwers uit Nederland en Scandinavië die met nieuwe mooie en modellen uitkomen al vind ik de echte vernieuwing en of een goede gedachte er achter niet vaak terug.
Uitzonderingen daargelaten. Vandaar dus ook de afgenomen populariteit van Amerikaans spul. Het wordt er ook niet leuker op met de huidige president van dat land en zijn tarieven. Wees dus zuinig op wat je hebt!
Deze Smity wist nooit op eigen kracht de Nederlandse winkels te bereiken. In Duitsland en Zweden trouwens wel. Daar kocht ik ze ook al maar ze verkochten zeker niet als zoete broodjes. De eerste lichting jerkbaits werd door een klein clubje vissers naar Nederland gehaald om er geschiedenis mee te schrijven. Die originele Striker was er een van maar doordat er een versie kwam van de hand van Arjan Willemsen en een van Rob Kraaijeveld genoten die bij de meeste de voorkeur.
De reden: makkelijker te krijgen zonder postorder uit de VS, toen nog redelijk geprijsd, mooi spuitwerk en degelijke constante kwaliteit. Dat had meneer Gries niet en eigenlijk Smity ook niet. Trouwens, de versie van Rob is ook altijd gemakkelijk te vissen geweest. Iedereen kent de versie van Rob wel lijkt me en die behoeft dan ook geen verdere toelichting meer want dat is zeker ook een echte klassieker.
De eerste Mercer Creek modellen werden geproduceerd in 2006. Smity gaf zelf al aan dat dit een replica was van de originele Striker van Dick Gries, herkenbaar aan de afgeschuinde flanken op de rug. Ze zijn gemaakt van hout en zitten stevig in de lak. Vroeg of laat zal die er wel afgaan en dan verliest hij stukje bij beetje zijn verf. Doordat je door het hout heen gaat met je haakpunten, en hopelijk ook snoekentanden, zal de jerkbait zich vol water zuigen.
Dat is nog slechter voor de lak want de ondergrond zet dan uit. Ook krijgt hij meer eigen gewicht. Persoonlijk vind ik ze altijd beter lopen naar mate er meer beschadigingen in de lak komen. Strak aflakken met epoxy doet ze zelfs slechter lopen dan met een flink beschadigde laklaag. En laten we eerlijk zijn, een flink kaal gekloven jerkbait is nu eenmaal mooier dan een “strak in de lak” model.
Ze moeten vis vangen en geen vissers. Het komt mede door deze Smity dat ik niet veel heb met fancy gespoten spullen maar uitsluitend naar de actie kijk en jerkbaits prefereer die niet in de epoxy zitten. De Suick, Bobbybait, alles van Aad Dam en de Guusbaits hebben dat ook niet nodig!
Mercers zijn van hout en hout is een natuurproduct. Vraag me niet welk hout ze van gemaakt zijn maar het is sterk genoeg in elk geval. Het is een lichtere soort als de Dick Gries. Wat je altijd hebt met hout is verschil in dichtheid en dus ook in drijfvermogen. En doordat de uitloding uniform is heb je dus drijvende en zinkende modellen en alles er tussenin.
Ik heb met allemaal vis gevangen, al heb ik wel een lichte voorkeur voor de licht zinkende modellen. Licht zinkend betekend namelijk dat ze met de kop naar beneden afzinken omdat daar het lood zit. Bij een tik van je hengel zullen ze dan naar beneden schieten. Diepgang is niet onbeperkt want de sneller zinkende modellen gaan minder diep. Die trek je als het ware omhoog.
De diepgang is tot ongeveer een meter te krijgen, soms iets dieper. Dat is al meer dan de meeste jerkbaits en daar zit de kracht ook van dit ding. Je kan hem lekker op diepte houden. De licht zinkende versie heeft dan ook een perfect hangmoment. Doordat je hem mooi op diepte krijgt en hij lekker uitslaat (soms met een verleidelijke waggel er in) geeft hij wat meer tegendruk en dat maakt dat je hem ook nog in wat ruwer weer met golven bijvoorbeeld goed kan vissen.
Ze doen het door dat beetje extra diepgang ook erg goed over dieper water. Dan is een hangmoment zeer wenselijk. De Strikers en Bössels doen dat trouwens ook goed. Dat hebben die in met name Ierland wel bewezen voor vele van mijn visvrienden. Waar we in Nederland veel over structuren vissen, driften we in Ierland vaak op de wind de baaien in en uit, vissend over soms wel 8 tot 10 mt.
Niet zo gek eigenlijk want ook trollen werkt daar goed in open water. Mede omdat daar ook veel aasvis zoals forel zit en die zijn niet zo bodem gebonden als onze voorns, baarzen en brasems. Het gave aan deze visserij is de woeste aanbeten die je krijgt. De vis moet iets grotere afstanden afleggen en heeft meer snelheid te pakken als ze hem grijpen. Vaak grijpen ze hem dan aan de voorzijde en dat zie je ook wel als je mijn best vangende exemplaren bekijkt! In principe vis ik daar ook geen kantjes uit maar diepere structuren of maak ik langere winddriften.
Ik vis hem aan een middelzware jerkbait hengel. De St Croix Premier casting PC70HF is er perfect voor. Een iets zwaardere stok als mijn Lamiglas G1000 muskie kan het ook prima. Je mag zoals zo vaak bij dit soort modellen jerkbaits iets verder doortrekken in plaats van tikken uitdelen en dat vraagt om een iets zwaardere stok. Zonder dat het een echte pook moet zijn. De wijze van binnen vissen is dus iets meer gelijkend op een zager of hybride jerkbait. Terwijl het dat eigenlijk niet is.
Een lijn van 65lb is prima. Als leader verkies ik een spinstang. Titanium kan ook. Fluorcarbon leaders, zeker gesleeved en met wartels gebruik ik nooit en al helemaal niet voor kunstaas dat even mag blijven hangen. Ze missen de stijfheid om de leader gestrekt van zich af te duwen en de wartel-sleeve combinatie die de verbinding vormt met je gevlochten lijn maakt het niet beter.
Je moet dan eerst die leader weer strekken voordat je je jerkbait in gang getrokken krijgt. Elke tik moet je hem dus opnieuw opstarten en dat is onwenselijk. Als je dan toch met fluorcarbon aan de gang wil, ga dan eens oefenen op een goede voorslag knoop. Met een goed gelegde FG knot kan je s’werelds sterkste vissen landen dus die snoeken landen gaat zeker ook lukken.
Ik wilde een link toevoegen maar ik zie dat ze ook niet meer op de site van Smitybait staan. Zou deze ook al gaan stoppen? Ik hoop van niet. Op verschillende muskie sites en bij Sporting in Zweden kan je ze nog steeds wel kopen. Hier in elk geval een linkje hoe ze er bij Rolie and Helen’s over denken met een klein stukje film van de actie.
De volgende keer haal ik een grote plug uit het rek!
Frans Oomen