Frans Oomen over onderlijnen en leaders.

De FG knoop is voor de zware visserij gemaakt.
De FG knoop is voor de zware visserij gemaakt.

Onderlijnen of leaders, men raakt er niet over uitgesproken. De een moet niks van titanium hebben, de ander niet van stangen, weer een ander vist alleen met fluorocarbon. Alles heeft zijn plussen en minnen. Zelf gebruik ik gevlochten staaldraad voor kleine pluggen, stangen in verenstaal voor spinners, jerkbaits en spinnerbaits en fluorocarbon voor groot rubber of het trollen met groter kunstaas. Daarmee zijn we er nog niet. Al die spullen moeten we ook nog verbinden met onze hoofdlijn.

Tekst en foto’s: Frans Oomen

Close up van de FG knot
Close up van de FG knot

In het begin dat ik met fluorocarbon viste gebruikte ik sleeves om de leader af te werken op een speld en op een wartel. Dat werkte wel maar gerust was ik er niet in. De sleeve kon immers de FC afknellen en beschadigen. Hoewel het nooit fout is gegaan ben ik er toch van afgestapt. Een voorslag knoop zoals een grinner knoop werkte eigenlijk net zo goed. Was dat wel sterk genoeg? Tja je moet je knopen wel kunnen vertrouwen natuurlijk anders vis je niet gerust. Een trekproef bood uitsluitsel. Een knoop als deze gaat zo maar niet kapot. Sterker nog, bij die pruik die je ooit nog wel eens gooit ging het ook nooit mis en daarbij krijgt je materiaal echt een klap. Ik kan deze knoop zowat blind leggen.

Vismaat Rik wil niks anders meer.
Vismaat Rik wil niks anders meer.

Na iedere visdag even een verse knoop leggen en klaar is Kees. Dat deze knopen goed houden zag ik in Zweden waar ik met Piet regelmatig een shad in een afgezonken boomstam parkeer. Je trekt de punten van je haak er zo krom op zonder dat je bang hoeft te zijn dat je knoop het begeeft.

Soorten leaders
Ik vis graag met pluggen. Twitchen met snoekpluggen zoals de Super shadrap, Baby depth raider van Bucher en Grandma’s. Een visserij die wat in de vergetelheid geraakt is maar op het juiste moment echt super effectief is. Het twitchen van die pluggen lukt het best met een lange leader, zonder sleeves en wartels. Deze zinken namelijk en zorgen er voor dat je bij een beetje slack in je lijn een naar beneden hangende leader krijgt. Start je de plug nu weer op dan zwemt deze heel raar weg. Op een leader van fluorocarbon zonder al die poespas blijft je plug mooi horizontaal hangen.

Een paar jaar terug ben ik me meer gaan verdiepen in de actieve zware zeevisserij. Heilbot, Giant Trevally, Tonijn en allerlei Snapper soorten.

In mijn ogen de ultieme kunstaas visserij en zeer verslavend. In die tak van sport verbinden ze zware nylon leaders met hun gevlochten (PE) lijn door een zogenaamde FG knoop. Een soort wikkeling die zich om de leader heen klemt en zich steeds vaster wurgt om de lijn in plaats van af te stoppen op een knoop. Ik zag er direct de voordelen van in.  Deze knoop stelt je in staat om de lange leader gewoon op te draaien door je startoog. Hij is klein en compact en vooral heel sterk. Ik heb ik geen enkele verbinding meer vertrouwen als deze.

Probeer hem eens. Ik ga hem hier niet voor doen maar op youtube vind je voldoende filmpjes hoe t’ moet. Er zijn veel manieren maar onderstaand filmpje vind ik de mooiste afwerking:

Ik heb inmiddels een paar van die GT’s, Jack Crevalles en Geelvin tonijnen gevangen en nooit heb ik getwijfeld aan de knoop. Recentelijk kreeg ik in Mexico bij mijn vriend Georges Debruyker een paar keer een Cubera snapper aan de lijn. Geschat gewicht minimaal 20kg…Onstopbaar. De molen, maat 8000 voor het zwaardere werk op zee, kon de vis niet stoppen met een volledig dicht gedraaide slip en de hand op de spoel. Tot 2 keer toe trok een vis alles kapot op het rif en een keer brak gewoon mijn haak tijdens de dril. Om maar even aan te geven hoe sterk de knoop kan zijn en de vissen waar je het op gemunt hebt.

In de planten vis ik graag met een stang zonder uitsteksels
In de planten vis ik graag met een stang zonder uitsteeksels

Spelden en wartels.
Zoals je hier boven kan lezen ben ik geen fan van enkele verbindingsmiddelen. Toch gebruik ik af en toe wartels en spelden maar steeds vaker knoop ik mijn kunstaas aan de fluorocarbon. Een wartel komt eigenlijk alleen nog bij staaldraad van pas.

Ik pas de wartel aan aan het kunstaas formaat. Groot kunstaas krijgt altijd een grote wartel. Ik kies altijd voor zwarte wartels. Niet specifiek voor de kleur zwart maar het bronzen kleurtje dat er onder zit is een goede indicator om hem tijdig te vervangen. Zijn ze hun zwarte coating kwijt dan vervang ik ze. Met spelden is het een kwestie van de vraag of ze moeilijk te openen zijn. Gaan ze makkelijk open dan doe ik ze weg.

Kleine pluggen vis ik met lichte staaldraadjes.
Kleine pluggen vis ik met lichte staaldraadjes.

Ik heb al een paar keer een gebroken wartel gehad op een vast zittend stuk kunstaas en tot overmaat van ramp een keer op een snoek. “Goeie wartels gebruiken dan “ hoor ik je denken.  Mwoa 250 lb wartels van een gerenommeerd Amerikaans merk? Ik houd het op slijtage, immers een wartel bestaat uit 3 bewegende delen.

Snoekbaars tussen de plantjes-toch maar met staaldraad gevist
Snoekbaars tussen de plantjes-toch maar met staaldraad gevist

Qua spelden blijf ik bij de Mustad staylocks voor mijn grote kunstaas. Voor kleine plugjes vis ik graag met 7×7 staaldraad van Dragon voorzien van de croslocks van Duo en Lucky John. Ik heb veel speldjes geprobeerd maar steeds vond ik ze na een halve dag al niet betrouwbaar meer. Bovengenoemde crosslocks lijken me wat sterker. De Fastach van Mustad is ook een goed speldje maar kies ze wel in de juiste verhouding tot je kunstaas. Als het wringt zou ik voor mij gevoel de speld iets groter kiezen. Voor het vissen met de vlieg vind ik ze geweldig.

Staaldraad voor op de vliegen hengel.
Staaldraad voor op de vliegen hengel.

Over leaders voor het vliegvissen is mogelijk nog meer geschreven dan wat er over gewone kunstaas leaders geschreven is. Voor wat het waard is, ik gebruik een geplastificeerde staaldraad war ik met een smeltknoop 2 lussen in gemaakt heb. Aan de ene kant een lus en aan de kandere kant een Fastach speld in de lus. Afwerken met krimpkous en klaar is kees. Ik kies voor deze setup omdat het me in staat stelt van vlieg te wisselen. In de vliegvisserij is het prettig om zo min mogelijk “rommel”op je lijn te hebben dus dit is het minimale. Een andere optie is ter plaatse een nieuwe smeltknoop te maken aan je vlieg. Kost iets meer tijd maar is een nog betere verbinding. Als ik met deze spelden werk, maak ik deze aan de staaldraad doormiddel van smeltknopen.

Knopen
En dan nog even over knopen van je kunstaas rechtstreeks aan je fluor carbon. Ik doe dit alleen als ik een enkele keer met lichte loodkoppen gericht op snoekbaars vis. Je vist dan niet met 1mm dik FC natuurlijk maar 50/00 mag je in veel situaties toch wel hebben. Vismaten van me gebruiken zelfs 70/00 voor het geval ze een snoek haken. Staaldraad er voor? Met een 2, 4 of 7 grams loodkopje is het lastig vissen met ook nog eens wat staaldraad ervoor. Als ik weedless vis is dat een stuk minder subtiel en heb je nog meer kans op snoek. Dan hindert die staaldraad weer niet als je met 14 gram of meer door de planten vist.

Gebruik wel FC van minimaal 1mm dik.
Gebruik wel FC van minimaal 1mm dik.

Ik werd vorig jaar door Luc Coppens getipt op een handige lusknoop voor dik fluor carbon rechtstreeks aan je kunstaas te zetten. Enkel te gebruiken met dik fluorocarbon van toch wel minimum 100lb. Brand een bolletje op je FC. Leg er een platte knoop in en steek het bolletje er door waar deze er ook uit komt. Het wisselen van je kunstaas doe je door het platte knoopje open te duwen. Ik ben er nog mee aan het experimenteren. De eerste indrukken zijn goed. Paar kleine tips voor wie t eens wil proberen:

  • Koop een aansteker met een straalvlam die ook in harde wind niet uitwaait.
  • Begin je visdag met een “verse” knoop.
  • Vervang de knoop als de lus te erg vervormd is
Solid rings voor het hele zware werk
Solid rings voor het hele zware werk

Ringen
Al flink wat jaren terug kocht ik mezelf een paar pakjes solid rings. Massieve ringen in het Nederlands.  Deze gestanste en gepolijste ringen vinden hun  oorsprong in de big game visserij op tonijn en met name in het speed jiggen. Aan zo’n ring maakt men een assist cord, zeg maar een kort zeer sterk onderlijntje met een joekel van een haak die wat vrij kan bewegen naast een lange zware pilker. Welnu, ik zag er wel een sterker alternatief in voor de gewone wartel. Ringen van 400kg trekkracht zijn niet buiten gewoon groot en gaan een mensen leven mee. “Ja maar zo’n ring draait niet mee!”. Klopt en een wartel onder zware druk ook niet.

In het boek Esox, Koning van het zoete, van vriend Michel Verlaak wordt er even bij stil gestaan. Er wordt gesproken over “tonijn ringetjes” want ja, dat zijn het ook.

Voor het snoeken gebruik ik ze bijna niet meer maar ik kan je van harte aanraden als je er zelf eens mee aan de slag wil. Kies je ringen niet te klein maar qua draad dikte gelijk aan de dikte van een flinke wartel. Zo voorkom je insnijden van je leader.

Ik gebruik ze graag voor de visserij in op zee. Aan het einde van de leader knoop ik zo’n solid ring en middels een zware splitring bevestig ik mijn poppers, stickbaits of jig. Probeer het maar eens.

Ik blijf jerkbaits het liefst met een stang vissen.
Ik blijf jerkbaits het liefst met een stang vissen.

Ik hoop dat ik je met bovenstaand artikel bewust heb kunnen maken van het nut om over je end tackle na te denken. Of je nu met het ene materiaal vist of het andere, als je weet wat je doet en waarom zal je beter gaan vissen op termijn. Blijf nadenken en vang ze!

Frans Oomen

Roofvisweb is ook te volgen via Facebook. Like onze pagina en blijf altijd op de hoogte van de laatste nieuwtjes, ontwikkelingen en activiteiten op Roofvis gebied!